Badania są nieodzowną częścią użytecznego projektowania. To właśnie dzięki nim możemy poznać największe bolączki użytkowników. Jakie są metody badań UX, jakie są zalety ich przeprowadzania i na czym polega praca badaczy UX – tego wszystkiego dowiecie się z naszego artykułu!

Czym są badania UX

Badania UX, czyli tzw. usability testing, to krótko mówiąc testowanie danej strony internetowej, interfejsu lub aplikacji, polegające na jej analizie i ocenie użyteczności przez użytkowników. Podczas badania zbierane są dane, które następnie są analizowane i wdrażane w celu usprawnienia i zoptymalizowania produktu. W zależności od tego, co chcemy sprawdzić i poprawić, dobierana jest odpowiednia metodologia badawcza, a także grupa badawcza, która powinna zostać dobrana według ściśle określonych kryteriów.

Testowanie użyteczności pozwala zidentyfikować zarówno potrzeby użytkowników, jak i problemy, które napotykają oni podczas korzystania z witryny lub aplikacji. Dzięki temu jesteśmy w stanie wyeliminować większość problemów związanych z użytkowaniem produktu oraz ocenić jego funkcjonalność.

Dlaczego warto przeprowadzać badania UX

Badania użyteczności produktu cyfrowego są najtańszym, a zarazem najbardziej efektywnym sposobem na wykrycie błędów, popełnionych podczas projektowania. Pomagają zrozumieć potrzeby i oczekiwania użytkowników, a także pozwalają lepiej zrozumieć ich mechanizm działania. Często na etapie projektowania dane rozwiązanie wydaje się nam właściwe, jednak dopiero na podstawie doświadczeń użytkownika możemy stwierdzić, czy był to strzał w dziesiątkę, czy raczej bubel. Czasami okazuje się, że  wystarczy wprowadzić małą zmianę, aby różnica w odbiorze była kolosalna.

Dobrym przykładem jest tutaj firma Amazon, która lata temu, zaniepokojona wysokim współczynnikiem odrzuceń, przeprowadziła badania. Wynikało z nich, że użytkownicy nie chcieli się rejestrować jeszcze przed uiszczeniem zapłaty za produkt. Projektanci giganta e-commerce wpadli więc na pomysł, że zamiast przymuszać użytkownika do rejestracji, wystarczy kliknąć przycisk “Dalej”, aby przenieść się do płatności. Ta z pozoru kosmetyczna zmiana przyniosła szokujące efekty. Zyski firmy zwiększyły się w ciągu zaledwie miesiąca aż o 45%, czyli o 15 milionów dolarów. Historia ta jest najlepszym dowodem na to, że przeprowadzanie badań jest niezwykle istotne dla osiągania celów biznesowych – niezależnie od tego, czy produkt jest jeszcze na etapie prototypu, czy już hula na rynku.

Więcej na temat tego przypadku przeczytacie tu: Przycisk wart 300 milionów dolarów

Kiedy najlepiej przeprowadzać badania

Jak już wcześniej zostało powiedziane, badania można i warto przeprowadzać na każdym etapie. Z pewnością podczas projektowania produktu warto jeszcze przed wypuszczeniem go na rynek sprawdzić podczas testów. Zaoszczędzi nam to z pewnością kosztów wprowadzania zmian w gotowym już produkcie cyfrowym i zminimalizuje straty, które moglibyśmy ponieść, zniechęcając użytkowników do korzystania z naszej strony www czy aplikacji.

Przeprowadzając badania na już istniejącym produkcie, również możemy wiele zyskać. W tym wypadku testy użyteczności koncentrują się na zlokalizowaniu, dlaczego strona nie konwertuje, ma słabe opinie wśród użytkowników, boryka się z małym zainteresowaniem lub problemami technicznymi.

Metody badań UX

Testy użyteczności można przeprowadzać na różne sposoby. Niegdyś standardem było przeprowadzanie badań osobiście. W dzisiejszych czasach normą jest już testowanie zdalne. Kwestią wyboru jest też miejsce oraz sposób ich przeprowadzania. Możemy rozróżnić kilka rodzajów metodologii. Oto one:

Metody badań jakościowych, wykorzystywane przez UX researcherów: 

• IDI (czyli indywidualne wywiady pogłębione)
• Usability Testing
• Badania etnograficzne
• Badania dzienniczkowe (+ wariacja na ich temat, czyli cultural probes)
• Badania fokusowe 
• Testy konkurencji
• Sortowanie kart

Metody badawcze, które można wykorzystać podczas Usability Testing: 

• Testy zadaniowe (klasyczne user-testy lub metodologia RITE)
• Clicktracking
• Eyetracking
• Test struktury 
• Test pierwszego kliknięcia 
• Test X sekund
• Wspomagająco: elementy IDI, czyli wywiadu pogłębionego

Użyteczność strony można też zweryfikować na podstawie analizy heurystycznej, czyli eksperckiego audytu lub analizując zachowanie użytkowników na stronie. Tu można wymienić takie działania jak testy a/b, analiza map cieplnych, nagrań sesji oraz statystyk strony. Należy jednak zauważyć, że działania te pokażą nam jedynie jak zachowują się użytkownicy, a nie wyjaśnią czemu to robią. 

Jak wygląda praca badaczy UX?

Ekspertem, który zajmuje się przeprowadzaniem badań jest UX Researcher. Do jego zadań należy przede wszystkim przeprowadzanie i analiza badań. UX Researcher zajmuje się całym procesem – od znalezienia uczestników badania, przez przeprowadzenie badania, aż po analizę danych. 

Do obowiązków UX Researchera należy:

• Przygotowanie rekomendacji dla kryteriów rekrutacji
• Rekrutacja uczestników badania
• Formułowanie celów i pytań badawczych na podstawie oczekiwań klienta
• Tworzenie rekomendacji metod badawczych, jakie należy wykorzystać, aby zdobyć konkretne informacje, których oczekuje klient
• Scenariusz badania
• Przeprowadzenie badania
• Szczegółowa analiza danych, które następnie zostają przekazane UX i UI designerom oraz działowi marketingu

Praca UX Researchera balansuje między klientami i innymi działami firmy tak, aby z jednej strony spełnić oczekiwania i potrzeby użytkowników, a z drugiej strony osiągnąć cele biznesowe.

Z jednej strony jesteśmy adwokatami użytkowników, ale z drugiej strony musimy mieć świadomość biznesowego otoczenia danej marki lub klienta, żeby móc zarekomendować takie rozwiązania, które będą korzystne dla obu stron

– mówi Daria Górecka, UX Researcherka z UXeria teamu. 

Jak twierdzi Daria, aby zostać UX Researcherem niezbędna, oprócz wiedzy na temat samego user experience, jest empatia oraz ciekawość w stosunku do drugiego człowieka. Przydadzą się też nieco inne umiejętności.

Myślę, że przydatna jest też cierpliwość i skrupulatność – każde badania kończą się ogromem danych, które trzeba przeanalizować i z których trzeba wyciągnąć wnioski, a to bywa bardzo żmudne

– mówi nasza UX Researcherka. 

Zainteresowały Cię nasze treści? Zajrzyj po więcej na naszego BLOGA.